Po kilkuletnim okresie przygotowawczym 12 lipca 2017 roku podpisana została umowa z wytypowaną przez Okręgową Radę Lekarską w Krakowie firmą Real-Inwest na przeprowadzenie robót budowlanych w budynku przy ul. Krupniczej 11a, stanowiącym własność i siedzibę główną Izby.
W pierwszej kolejności rozpoczęła się organizacja placu budowy oraz ruszyły intensywne prace rozbiórkowe, z konieczności – ze względu na trwające jeszcze działania związane z przeniesieniem biur Izby do tymczasowej siedziby przy ul. Kordylewskiego 11 – głównie w oficynie lewej. Po przeniesieniu Izby, a więc usunięciu mebli i elementów wyposażenia oraz dokumentacji, front robót objął cały budynek. Wdrożone zostały m.in. prace inwentaryzacyjne stanu konstrukcji (stropów i ścian) oraz rozbiórkowe: posadzek i ścianek działowych piwnic, podłóg w pomieszczeniach budynku głównego i oficyny, prace transportowe, roboty wywózkowe, demontaż instalacji elektrycznych, wod.-kan. i zasypów podłóg.
Rozpoczęły się również prace ziemne w piwnicach (polegające na ich znacznym pogłębianiu) celem dokonania podbicia fundamentów pod budynkiem. Prowadzenie prac wiązało się z koniecznością uzyskania niezbędnych zgód sąsiadów z obu stron obiektu, tj. Okręgowego Urzędu Miar w Krakowie (ul. Krupnicza 11) oraz Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego nr 1 (ul. Szujskiego 2). Konieczne też było uzyskanie zgody właściciela hotelu Grand Ascot (ul. Szujskiego 4) na rozbiórkę, a kolejno odtworzenie małego budynku garażu przyległego do oficyny lewej budynku siedziby Izby.
Po uzyskaniu ww. zgód okazało się – ze względu na lokalizację budynku w zabytkowym centrum miasta oraz wymogi prawa budowlanego – że na prowadzenie tak poważnych prac ziemnych konieczne jest uzyskanie konserwatorskiego pozwolenia archeologicznego, które określi ich zakres i warunki, w jakich mogą one być prowadzone.
Po uzyskaniu pozwolenia konserwatorskiego ruszyły prace archeologiczne w piwnicach, podczas których odkryto m.in. pozostałości średniowiecznej studni oraz kamienne fragmenty prawdopodobnie usytuowanego tu warsztatu rzemieślniczego (konieczna była ekspertyza historyka architektury). Po zdjęciu podłóg i odkuciu tynków ze ścian okazało się, że na stropach spoczywa ogromna ilość zasypu (gruz, piasek), zaś w ścianach znajduje się szereg przymurowanych otworów drzwiowych.
Ujawnione elementy rzutowały z jednej strony na znaczące zwiększenie ilości robót wywózkowych, z drugiej stworzyły poważne wyzwanie dla konstruktorów, tak by sprostać normom zapewniającym statyczność budynku. Odkryte problemy konstrukcyjne uzasadniły również zmianę koncepcji wentylacji budynku (konieczność zamurowania istniejących ciągów wentylacji grawitacyjnej i wykonania projektu wentylacji mechanicznej) oraz potrzebę przeprowadzenia badań akustyki pomieszczeń.
Równolegle trwały dalsze niezbędne ustalenia z konserwatorem zabytków. Budynek Izby nie jest wprawdzie wpisany indywidualną decyzją do rejestru zabytków, niemniej reprezentuje on cechy stylowe historyzmu, a z uwagi na walory urbanistyczne, architektoniczne i historyczne (obręb układu urbanistycznego oraz zespołu zabudowy dawnej IV dzielnicy katastralnej miasta Krakowa – „Piasek” oraz obszar uznany za pomnik historii Kraków) znajduje się w gminnej i wojewódzkiej ewidencji zabytków.
W związku z powyższym należało przeprowadzić szeroko zakrojone (ok. 200 odkrywek) badania konserwatorskie ścian, sufitów, stolarki na obecność historycznych tynków, malowań, polichromii itp. Z elementów architektonicznych i wykończeniowych, które podlegają szczególnej opiece konserwatorskiej, można wymienić: sień główną budynku, biegi klatek schodowych (główną i w prawej oficynie); elementy stolarki okiennej i drzwiowej (kilkadziesiąt skrzydeł drzwiowych) oraz elewację od strony Krupniczej, która podlegać będzie pełnej konserwacji oraz wyeksponowaniu poprzez system iluminacji świetlnej. Zakwestionowano m.in. możliwość „zrzucenia” tynków sufitowych, co z kolei warunkowało wykonanie ekspertyzy konstrukcyjnej wskazującej na brak możliwości ich zachowania w pierwotnym stanie. W trakcie odkrywek konserwatorskich w sali konferencyjnej na parterze na ścianie frontowej znaleziono pozostałości polichromii, jednakże ze względu na jej słaby stan i niskie walory artystyczne nie zdecydowano się na jej renowację (po zabezpieczeniu znajdzie się ona pod tynkiem).
Odrębną kwestię stanowił także stan piwnic i konieczność zachowania ich historycznego charakteru (ceglane ściany i sklepienia). Wszystkie te i wiele innych elementów procesu budowlanego rzutowało zarówno na kwestie organizacyjno-techniczne, jak i czasowe w wykonawstwie prac według pierwotnie zakładanego harmonogramu. Warto podkreślić, że remont przy ul. Krupniczej 11a ma charakter kompleksowy, w pełnym tego słowa znaczeniu.
Oprócz już wymienionych prac budowlanych należy wspomnieć, że wykonywane są w nim prace żelbetonowe poprzedzające instalację dwóch wind osobowych (z koniecznością przystosowania ich do transportu osób niepełnosprawnych, a w tym zakresie konieczność uzyskania odstępstwa Sanepidu, które musi być poprzedzone ekspertyzami sanitarnymi, konstrukcyjnymi oraz konserwatorskim). Podobnie konieczne są prace projektowo-instalacyjne w zakresie klimatyzacji (całość budynku), wentylacji (zmiana z wentylacji grawitacyjnej na mechaniczną), elektryczności (konieczność uzyskania znacząco zwiększonej mocy ze względu m.in. na wentylatornie i windy), węzła wod.-kan. (konieczność wykonania nowego przyłącza – przekop wszerz przez ul. Krupniczą), CO (nowa wymiennikownia MPEC), sieci sanitarnej (trzy funkcjonalności budynku i związana z tym konieczność spełnienia wymogów sanitarnych, trudność prac w piwnicach ze względu na wysoko zlokalizowane lustro wody), instalacji słaboprądowych (w tym m.in. sieci internetowe i telefoniczne, system przeciwpożarowy, system dozoru i alarmu, systemy dostępowe, monitoring i inne). Oczywiście, podane wyliczenia mają charakter przykładowy.
Wszystkie powyżej wskazane prace w zakresie instalacyjnym musiały i muszą być poprzedzone często skomplikowanym procesem projektowym, który ze względu na określone warunki (ilość instalacji, ich wzajemne krzyżowania, konieczność zachowania wymogów pożarowych w przejściach przez poszczególne strefy i inne) podlega premanentym i dynamicznym niejednokroć zmianom. W tym zakresie istotne są nie tylko względy techniczne, ale także czasochłonna konieczność uzyskiwania decyzji właściwych organów, odstępstwa w zakresie warunków ppoż, sanitarnych czy konserwatorskich.
Z kwestii wartych odnotowania należy wskazać, że po rezygnacji ze względów kosztowych (niekorzystne warunki hydrogeologiczne) z sali konferencyjnej, która jak pierwotnie zakładano miała być głęboko wkopana w podwórze, w trakcie już trwającego procesu budowlanego uznano, że ze względów konstrukcyjnych i funkcjonalnych warto dokonać płytszego wkopu na obszarze ok. 40 proc. podwórza lokując pod ziemią archiwum Izby (pierwotnie zlokalizowane było ono na I i II piętrze w budynku głównym) oraz wyniennikownię MPEC (pierwotnie w oficynie lewej). Dzięki temu zabiegowi uwolnione zostało ok. 100 m kw. powierzchni użytkowej w samym budynku.
W trakcie procesu inwestycyjnego (kwiecień/maj 2018) podjęto decyzję o przeprowadzeniu niezależnego audytu (aspekt projektowy, architektura i poszczególne branże), którego wyniki zostały przekazane autorowi projektu budowlanego do uwzględnienia przy sporządzaniu projektów zamiennych. Z aktualnie najistotniejszych spraw na budowie należy wymienić, iż: trwają prace konstrukcyjne dachu (montaż konstrukcji stalowej, budowa ścian kolankowych i inne), złożony został pierwszy – z dwóch koniecznych – budowlany projekt zamienny (podpiwniczenie podwórza), trwa obserwacja zawilgocenia w piwnicach od strony Krupniczej, które ujawniło się po skuciu tynków, prowadzone są analizy dotyczące maksymalizacji funkcjonalnej pomieszczeń i komunikacji dla osób niepełnosprawnych, uzgodniono kwestie dotyczące wykonania przyłącza wod.-kan. Wykonawca przygotowuje harmonogram czasowy i rzeczowy z uwzględnieniem konieczności zakończenia prac stanu surowego zamkniętego na wrzesień/październik br. (ogrzanie budynku).
Niezależnie od stałego monitorowania stanu prac przez reprezentującego Izbę inspektora nadzoru, od rzeczywistego rozpoczęcia procesu inwestycyjnego (opróżnienie budynku i przekazanie go generalnemu wykonawcy) odbyło się ok. 80-90 oficjalnych narad i spotkań uzgodnieniowych z udziałem przedstawicieli Izby, generalnego wykonawcy, projektanta, inspektora nadzoru (inspektorów branżowych) oraz projektantów i wykonawców poszczególnych instalacji, na których omawiano poszczególne zagadnienia i wynikłe problemy oraz podejmowano działania celem ich rozwiązania.
W poszczególnych obszarach stopień zaawansowania procesu remontowego jest różny.
Zakładany pierwotnie na koniec br. termin zakończenia prac okazał się nazbyt optymistyczny, jednakże należy podkreślić obiektywnie, iż wiele elementów rzutujących na postęp prac ujawniło się dopiero w ich trakcie. Aktualnie zakłada się, że prace wraz z koniecznymi odbiorami zakończą się w połowie przyszłego roku, należy bowiem podkreślić, iż niezależnie od zakończenia samego procesu budowlanego (stan deweloperski) Izbę czeka również nie mniej poważne wyzwanie, czyli niewątpliwie czasochłonny proces aranżacji wnętrz oraz wyposażenia budynku (nad aranżacją pracuje już wybrany architekt wnętrz). Na zakończenie trzeba również nadmienić, iż pod względem kosztowym nie stwierdza się znaczących problemów, chociaż tak jak w każdym procesie budowlanym, a szczególnie tak skomplikowanym jak ten prowadzony w budynku siedziby Izby, należało się liczyć ze wzrostem kosztów. Tym niemniej w każdym takim przypadku prowadzona jest dokładana analiza ich uzasadnienia oraz możliwości ewentualnych przesunięć na realizację nowo wynikłych zadań w ramach pierwotnie przyjętego na remont budżetu.
Tekst Dariusz Dziubina
