26 marca, w Wielkim Tygodniu, odbyło się kolejne spotkanie Klubu Dyskusyjnego, prowadzonego przez prof. Janusza Skalskiego i red. Urszulę Drukałę.
Ich gościem był ks. infułat dr Dariusz Raś, archiprezbiter Bazyliki Mariackiej, który opowiedział o motywach medycznych, jakie możemy napotkać w tej najważniejszej po katedrze wawelskiej krakowskiej świątyni. Ks. Raś zaczął swoją opowieść od omówienia obrazu Matki Boskiej Łaskawej trzymającej złamane strzały (symbolizowały one choroby epidemiczne) umieszczonego na zewnętrznej ścianie kościoła, przed którym już w XVIII w. krakowianie wznosili modły o ocalenie od zarazy. Zwrócił także uwagę na namalowany przez Szymona Czechowicza obraz św. Apolonii, patronki dentystów, oraz przede wszystkim dzieła Wita Stwosza, w tym oczywiście kolejne fragmenty słynnego ołtarza (na jednym z nich przedstawiona jest średniowieczna porodówka) oraz późnogotycki krucyfiks wyrzeźbiony w kamieniu realistycznie przedstawiający „piękno ciała Syna Bożego, który oddaje ostatnie tchnienie”. Z nawą, w której się on znajduje, wiąże się historyczna ciekawostka – kamienna ława przed tym krucyfiksem była pierwszym „oknem życia”. Ubogie niewiasty po kryjomu zostawiały na niej swoje małe dzieci, których nie były w stanie wychować. Opiekunów dla nich szukali później proboszczowie kościoła.
Warto pamiętać, że w połowie XVIII w. archiprezbiterem bazyliki był lekarz – ks. Jacek Łopacki, który zanim został księdzem, ukończył studia najpierw na Akademii Krakowskiej, a później w Padwie. Ufundował on barokowe ołtarze w kościele, dobudował jego zachodnią kruchtę, a jako światły lekarz przygnębiony poziomem medycyny w Krakowie, zasłużył się podnoszeniem poziomu szpitalnictwa w tym mieście.
Najwięcej uwagi podczas spotkania poświęcono oczywiście ołtarzowi Wita Stwosza. Na temat ukazanych w nim chorób dermatologicznych, laryngologicznych, oznak kiły czy nowotworów, na które cierpieli średniowieczni krakowianie, wypowiadali się także prof. Janusz Skalski oraz prof. Jacek Składzień, wieloletni kierownik Katedry i Kliniki Otolaryngologii CM UJ, który przygotował specjalną prezentację, obrazując poszczególne schorzenia zdjęciami postaci z ołtarza. Zwrócono uwagę na wiele szczegółów anatomicznych utrwalonych przez Stwosza, lecz także wymiar teologiczny jego dzieł. Jak stwierdził ks. dr Dariusz Raś: „Stwosz chciał pokazać, że to osoby znęcające się nad Chrystusem są napiętnowane chorobą, ale chciał także ukazać przemijanie ludzkiego życia”.
Okoliczność zbliżających się świąt sprawiła, że nie zabrakło także dyskusji na temat Męki Pańskiej – jej medycznych aspektów oraz tego, jak była przedstawiana w sztuce średniowiecznej.
